مسجد جامع که از قدیمی‌ترین مساجد همدان است و به استناد متون ساخت آن به دوران نخستین اسلام بازمی‌گردد، در میدان مرکزی شهر و یکی از ۶ خیابان اصلی منشعب شده از آن (خیابان اکباتان) از دوران قاجاریه به یادگار مانده و بر قطار بندی جلوی ایوان بزرگ مسجد، تاریخ ثبت به سال ۱۲۵۳ ه.ق حک‌شده است.
همدان، شهر یادهای کهن، پایتخت تاریخ و تمدن سرزمین کهن ایران است. این شهر باستانی با آثار و جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی در مسیر راه شاهی قرار گرفته و همه ساله با آمدن بهار و آغاز تعطیلات نوروزی، میزبان گردشگران و تورهای داخلی و خارجی است.
به گزارش ایسنا، در اسفند 95 قصد داریم با سلسله نوشتارهای «نوروز در مادستان» به معرفی بیشتر جاذبه‌های گردشگری استان بپردازیم، باشد که این نوشتار همدان را از مسیر گردشگری بودن به مقصد گردشگری تبدیل کند.
مسجد جامع همدان، به شیوه ساخت‌وسازهای اماکن مذهبی دوره قاجاریه از آجر ساخته شده و به علت همنوایی انسان با خاک، فضایی آرام‌بخش، لطیف، روحانی و عرفانی را داراست. اینجا مکانی است که می‌توان فارغ از روزمرگی‌ها به گوشه‌ای از صحن و حیاط، شبستان و یکی از ستون‌ها پناه برد و از بوی آجر مست شد و چشمان را میهمان زیبایی کاشی‌ها و مقرنس‌ها و کتیبه‌ها کرد.
مسجد جامع که از قدیمی‌ترین مساجد همدان است و به استناد متون ساخت آن به دوران نخستین اسلام بازمی‌گردد، در میدان مرکزی شهر و یکی از 6 خیابان اصلی منشعب شده از آن(خیابان اکباتان) از دوران قاجاریه به یادگار مانده و بر قطاربندی جلوی ایوان بزرگ مسجد، تاریخ ثبت به سال 1253 ه.ق حک شده است.
مسجد دارای 3 ورودی است. ورودی قدیمی در ضلع شرقی با دالانی طاق‌دار، ورودی دیگر که آن هم قدیمی است در ضلع غربی با دالانی هشتی و مقرنس‌کاری شده و ورودی نوساز از سمت خیابان اکباتان هر کدام با زیبایی‌های خود به استقبال چشم‌های بینندگان نشسته‌اند. دو ورودی قدیمی هر یک به یکی از راسته بازارهای همدان اتصال دارد.
بنای مسجد طرحی مستطیل شکل دارد و در قسمت جنوبی شامل ایوانی مرتفع و گنبدی بزرگ و دوپوششی است. رسم‌بندی جلو آن از آجر و کاشی معرق ساده، ساخته شده و بر روی آن ذکر جلاله الله و نام 5 تن با کاشی فیروزه‌ای رنگ حک شده است.
ضلع غربی مسجد شامل هشتی مقرنس‌کاری شده و یک شبستان کوچک و کم ارتفاع زمستانی است و گنبدخانه با 32 ستون(4 ردیف 8 تایی) در آن جای گرفته و با سنگ و ستون‌های آجری ساخته شده و فضایی وسیع و روشن را شکل داده است.
ضلع شرقی در مقیاسی کوچک‌تر از بخش قدیمی باقی‌مانده و شبستان اصلی مسجد دارای 55 ستون(11 ستون در 5 ردیف) ساخته شده است. بنای تاریخی مسجد جامع همدان، به شماره 1733 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
