تفاهم لوزان با تلاش شخصیتهای اصولگرا برای تنظیم واکنش خود به آن و نیز سخنان رئیسجمهور آمریکا در کانون توجه روزنامهها قرار دارد. سفر پرحاشیه رئیسجمهور ترکیه به ایران، توجه خاص روزنامههای اصلاحطلب به پرونده مرتضوی و وضعیت سال آینده بازار مسکن دیگر اخبار مهم روزنامههای سهشنبه هستند.
به گزارش «تابناک»، روزنامه اطلاعات در شماره روز سهشنبه خود یادداشتی با عنوان « پوستاندازي خاورميانه» به قلم محمدکاظم سجادپور منتشر کرده که در آن پس از اشاره به برخی از تحولات این روزهای منطقه خاورمیانه، آمده: اين رخدادها خود بيانگر پديدههاي بسيار مهم و جدي چون خشونت و افراط، به كارگيري تروريسم براي اهداف سياسي، جنگهاي نيابتي منطقهاي، رقابتهاي كلاسيك و نوين قدرتهاي بينالمللي در اين منطقه و تلاش براي شكلدادن به شرايط جديد سياسي و استراتژيك است. در اين پديدههاي تودرتو و پيچيده، بازيگران متعددي درگيرند. بازيگران را ديگر نميتوان در قالبي سنتي منحصر و محدود كرد. علاوهبر بازيگران سنتي منطقهاي و فرامنطقهاي، بازيگراني در خاورميانه پا به ميدان سياست و قدرت گذاشتهاند كه جديد و نو هستند. جديد و نو بودن آنها با ساختارهاي كليشهاي بازيگري متفاوت است. داعش يكي از بازيگران نوظهور است كه عليرغم نامي كه يدك ميكشد، نه اسلامي است و نه يك دولت، اما مانند بقيه دولتها سرزمين در اختيار دارد، سامانه سياسي خاص خود را شكل داده و با به چالش كشيدن همه چارچوبهاي شناخته شده حقوقي و بينالمللي، هنجارهاي ويژهاي را مطرح ميكند و مهمتر از همه بازيگري اثرگذار است اين نوع بازيگران با آنچه به عنوان بازيگران غيرحكومتي(Non state Actors) ناميده ميشدند متفاوتند. علاوه بر رخدادها و پديدههايي كه مورد اشاره قرار گرفت، نقشها در خاورميانه نيز دگرگون شدهاند. برخي از دولتها كه نقش محافظهكارانهاي ايفا ميكردند، نه فقط نقش فعال و پررنگي به خود گرفتهاند بلكه نقش دگرگونكننده، به هم زننده و توليد كننده بيثباتي را برگزيدهاند. در نقش بازيگران فرا منطقهاي نيز تحول و دگرگوني رخ داده است. در كشورهاي عربي متحد آمريكا اين تصور شكل گرفته كه آمريكا ديگر مانند گذشته، دلبسته و وابسته به منطقه نيست. بحران بياعتمادي در روابط واشنگتن و دوستانش حتي به روابط آمريكا و اسرائيل هم تسري پيدا كرده است. از طرف ديگر سخني از بازگشت روسها البته به صورتي محتاطانه و گزينشي به منطقه است. بايد گفت كه نه فقط نقشها بلكه اتحادها و دوستيها و دشمنيها در خاورميانه دستخوش تغيير شده است.
روزنامه جمهوری اسلامی، دو مطلب مهم امروز خود را به سخنان هاشمیرفسنجانی در باره تفاهم لوزان و سفر اردوغان به ایران اختصاص داده است. به نوشته این روزنامه آیتالله هاشمی رفسنجانی در مورد مذاکرات لوزان سوئیس و جهاد دیپلماسی اعضای تیم مذاکرهکننده ایرانی گفته: شاید بعضیها منافع ملی را نادیده بگیرند و به خاطر اهداف سیاسی و باندی، حرفهای سردکننده بزنند، اما آنچه تاکنون به دست آمد، افتخارآمیز است و باید مواظبت شود تا در مسیر رسیدن به توافق نهایی کارشکنی نشود.
جمهوری اسلامی همچنین در پایان سرمقاله خود با عنوان « نمک خوردهای که نمکدان شکست» نوشته: انتظار مردم ایران این بود که سفر رجب طیب اردوغان به تهران لغو گردد ولی حالا که این سفر انجام میشود، برای رئیسجمهور ترکیه این فرصت وجود دارد که در تهران از ملت و دولت ایران عذرخواهی کند و متعهد شود که از این به بعد درباره ملت بزرگ ایران و دولت جمهوری اسلامی، با ادب و نزاکت سخن بگوید.
برای روزنامه جوان، تحلیل سخنان روز گذشته رئیسجمهور آمریکا، مهمترین مطلب امروز است. جوان در بخشی از مطلبی با عنوان «دكترين نظامي اوباما در قلب ديپلماسي با ايران» در این باره نوشته: صاحبنظران سخنان اوباما را پاسخ به پيشنهاد اخير رئيسجمهور ايران براي رفع تخاصم با همه كشورها ارزيابي ميكنند. اوباما با اشاره به نگرانيهايي كه عربستان و برخي كشورهاي عربي از توافق احتمالي با ايران دارند، تأكيد كرد كه كشورهاي عربي و بهصورت خاص عربستان، تهديدات خارجي واقعي دارند ولي تهديدات داخلي آنها نيز جدي است: «جمعيتي كه در برخي مواقع منزوي شده، جواناني كه بيكار هستند، ايدئولوژياي كه ويرانگر و پوچگراست و در برخي مواقع هيچ مجاري سياسي مشروعي براي اعتراض وجود ندارد (تهديد است).» اوباما ميگويد كه بخشي از كارهايي كه امريكا بايد انجام بدهد اين است كه چگونه توانايي كشورهاي عربي را در مقابل تهديدات خارجي تقويت كند ولي تأكيد كرده كه «بدنه سياسي اين كشورها بايد طوري تقويت شود كه جوانان سني احساس كنند ميتوانند انتخابي بيش از داعش داشته باشند. به نظر من بزرگترين تهديد هايي كه آنها با آن روبهرو هستند از حمله ايران ناشي نميشود بلكه از نارضايتي داخلي كشورهاي خودشان ناشي ميشود. اين بحث سختي است (كه بايد با اعراب داشته باشيم) ولي مجبوريم كه چنين بحثي داشته باشيم.»
مهمترین مطالب روزنامه رسالت نیز به موضوع هستهای اختصاص دارد. این روزنامه جناح راست، در تیتر اصلی خود از سخنان روز گذشته اوباما در مرتبط دانستن موضوع هستهای با غرور ایرانیان استقبال کرده است. سرمقاله رسالت مانند سرمقاله روزنامه جوان به تلاش برای بهبود کیفی واکنش اصولگرایان به تفاهم لوزان اختصاص دارد.
مخالفخوانیهای کیهان با تفاهم لوزان همچنان ادامه دارد. این روزنامه در تیتر اول خود نوشته «خوش بینی به توافق دندان طمع دشمن را تیز میکند» . کیهان در یکی از خبرهای ویژه خود مدعی شده است که «پشت پرده مذاکرات لوزان احیای گفتوگوهای انتقادی توهینآمیز!» است. سرمقاله امروز کیهان نیز به موضوع هستهای اختصاص دارد. حسین شمسیان در مطلبی که حرف تازهای در آن مشاهده نمیشود، بخشی از سخنان وزیر خارجه را نیز تحریف کرده و مدعی شده که « منابع غربی در سخنان و متون منتشره خود، مستقیم و غیرمستقیم این گونه عنوان میکنند که بیانیه ( توافقنامه، تفاهمنامه و...) لوزان الزامآور بوده و ایرانگریزی از اجرای آن ندارد. در مقابل مقامات کشورمان معتقدند که اصلا و ابدا چنین نیست و هیچ الزامی در این باره وجود نداشته و تا هنگام نگارش متن توافق نهایی،کشورمان هیچ تعهدی ندارد. این پافشاری تا آنجاست که دکتر ظریف، از متن اعلامی به عنوان «چرکنویس» یاد میکند!»