گام جدید در توسعه مرکز قم؛

حفظ آرامگاه مشاهیر، از سلطان‌الواعظین تا سید ذاکر

گروه استان‌ها - آرامگاه مشاهیر از سلطان‌الواعظین تا، سید محمدجواد ذاکر، رسول ترک و کربلایی کاظم حفظ می‌شود و محوطه تاریخی در قالب فضای سبز بازآفرینی خواهد شد.
کد خبر: ۱۲۱۲۰۶۶
تاریخ انتشار: ۰۸ آذر ۱۴۰۴ - ۱۱:۰۳ 29 November 2025

حفظ آرامگاه مشاهیر از سلطان‌الواعظین تا سید ذاکربه گزارش خبرنگار تابناک از استان قم، در یکی از مهم‌ترین طرح‌های ساماندهی شهری قم، «قبرستان نو» پس از سال‌ها قرارگیری در حاشیه برنامه‌های توسعه، سرانجام وارد مرحله جدیدی از حیات خود می‌شود؛ طرحی که قرار است این محوطه تاریخی را از وضع فعلی به یک باغ‌مزار مجهز و فضای عمومی قابل استفاده برای شهروندان و زائران حرم مطهر حضرت معصومه (س) تبدیل کند.

قبرستانی با حافظه تاریخی شهر

قبرستان نو که قدمت آن به دوره پهلوی دوم بازمی‌گردد، در حافظه فرهنگی مردم قم جایگاه ویژه‌ای دارد. این گورستان، آرامگاه چهره‌های برجسته‌ای چون سلطان‌الواعظین شیرازی، میرزا حسن تبریزی رشدیه، آیت‌الله شجاع‌الدینی (خوئی)، الهی طباطبایی، علامه کرباسچیان، کربلایی کاظم ساروقی، رسول ترک، سید محمدجواد ذاکر طباطبایی، دکتر علی‌اکبر سیاسی و ده‌ها شخصیت علمی، دینی و فرهنگی دیگر است؛ چهره‌هایی که هر یک بخشی از تاریخ معاصر قم و ایران را روایت می‌کنند.

برخی روایت‌ها، آغاز شکل‌گیری این قبرستان را به حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، بنیان‌گذار حوزه علمیه قم نسبت می‌دهند. همچنین نزدیکی آن به گورستان ابو حسین و آرامگاه خانوادگی بیات با بادگیرهای سنتی و معماری متمایز، هویت تاریخی این محدوده را تقویت کرده است. به موجب مصوبه شورای شهر قم در سال ۱۳۹۹، دفن جدید در این گورستان متوقف شده بود.

 ضرورت‌های شهری و زیارتی

طرح تبدیل قبرستان نو به باغ‌مزار بخشی از برنامه کلان بازآفرینی پیرامون حرم مطهر است؛ محدوده‌ای ۱۷ هکتاری که به گفته کارشناسان باید پاسخگوی نیازهای زائران و شهروندان باشد. امروز بیشتر فضاهای اطراف حرم به کاربری‌های آموزشی و زیارتی اختصاص یافته و کمبود فضاهای باز، سبز و مناسب تجمع به‌وضوح دیده می‌شود.

از سوی دیگر، کمبود فضای سبز در مرکز شهر قم یکی از چالش‌های جدی مدیریت شهری است. از این منظر، تبدیل قبرستان نو نه تنها بخشی از حافظه تاریخی شهر را حفظ می‌کند، بلکه به توسعه زیست‌محور مرکز شهر کمک می‌کند.

ورود به مرحله اجرا با توافقات تهران و قم 

پیگیری‌های اخیر استاندار قم و سفر او به تهران، به توافق با حجت‌الاسلام‌ والمسلمین خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه کشور انجامید؛ توافقی که مسیر اجرای این طرح را باز کرد. مطابق این تفاهم، ۸۰ درصد از فضای قبرستان نو به باغ‌مزار و پارک عمومی تبدیل می‌شود. قبور موجود در محل باقی خواهند ماند و نگهداری مجموعه به شهرداری سپرده می‌شود، در حالی که مالکیت زمین در اختیار اوقاف باقی می‌ماند.

خسرو سامری، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری قم، درباره جزئیات این طرح می‌گوید: «در چند روز گذشته جلسه‌ای مشترک بین شهرداری قم و اداره کل اوقاف استان برگزار شد. نقشه‌های اجرایی طرح در حال نهایی شدن است و به‌زودی با تأیید دستگاه‌های ذی‌ربط، عملیات اجرایی آغاز می‌شود.»

به گفته او، دیوارهای اطراف گورستان بازسازی و اصلاح می‌شود تا دسترسی اهالی محله به خیابان اراک و مسیرهای اصلی اطراف حرم آسان‌تر شود.

چشم‌انداز بهره‌برداری

مسئولان استان امیدوارند فاز اول این طرح تا سه‌ماهه نخست سال آینده آماده بهره‌برداری شود؛ رویدادی که نه تنها سیمای یکی از نقاط قدیمی شهر را دگرگون خواهد کرد، بلکه فضای تازه‌ای برای زائران و شهروندان در قلب شهر فراهم خواهد ساخت.

انتهای پیام/

آخرین اخبار