دکتر شراره نیک سیر گفت: باید افراد دست کم هر ۲ سال در برنامه تشخیص زودهنگام و غربالگری شرکت کنند همچنین باید به افراد آموزش داد علایم هشداردهنده سرطان روده بزرگ را بشناسند.
آخرین اطلاعات به دست آمده موید افزایش میزان ابتلا به سرطان روده بزرگ است به گونه‌ای که اگر سرطان پوست را در نظر نگیریم، سرطان روده بزرگ بعد از سرطان‌های معده و پستان سومین سرطان شایع در استان همدان است.
به گزارش ایرنا، روده بزرگ قسمت تحتانی لوله گوارش را تشکیل می‌دهد و از یک لوله عضلانی توخالی تشکیل شده که از قسمت انتهایی روده کوچک شروع شده و در انتها به راست روده (رکتوم) ختم می‌شود و قسمت انتهایی رکتوم به مقعد می‌رسد.
پولیپ رشد غیر طبیعی توده‌های خوش خیم در جدار اعضای بدن است، تبدیل پولیپ به سرطان یک فرایند چند مرحله‌ای است که از تجمع تغییرات ژنتیکی ناشی می‌شود همچنین کارشناسان معتقدند حداقل ۱۰ سال طول می‌کشد تا پولیپ به سرطان تبدیل شود.
بر اساس آمار‌های منتشر شده در رسانه‌ها بجز سرطان پوست، سرطان روده بزرگ سومین سرطان شایع در ایران است. سرطان‌های روده بزرگ اغلب از پولیپ‌های غددی منشا می‌گیرند.
به گفته کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان در غربالگری که سال ۹۵ صورت گرفت ۲۲۸ مورد جدید ابتلا به سرطان روده بزرگ در این استان ثبت شد که از این تعداد ۱۱۸ نفر مرد و ۱۱۰ نفر زن هستند.
دکتر شراره نیک سیر علل بیماری و عوامل افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ در گام نخست را بالا رفتن سن عنوان کرد و افزود: بعد از ۵۰ سالگی شانس ابتلا افزایش می‌یابد.
وی سابقه فامیلی را از دیگر عوامل ابتلا به این بیماری دانست و افزود: در صورت ابتلا یک نفر از بستگان درجه اول و یا ۲ نفر از بستگان درجه دوم، شانس ابتلا ۲ تا ۳ برابر افزایش می‌یابد همچنین در صورت ابتلا یک نفر از بستگان درجه اول که قبل از سن ۵۰ سالگی مبتلا شده باشد شانس ابتلای فرد تا ۴ برابر افزایش می‌یابد.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اظهارداشت: پولیپ غددی به ویژه اگر بزرگ یا متعدد باشند در بروز این بیماری موثر هستند.
نیک سیر درباره نقش سندروم‌های ارثی در بروز سرطان روده بزرگ بیان کرد: پنج تا ۱۰ درصد افرادی که به سرطان روده بزرگ مبتلا می‌شوند نقایص ژنتیک دارند که منجر به بروز سرطان در سنین پایین‌تر می‌شود بنابراین یافتن خانواده‌های دارای نقایص ژنتیک در سنین پایین‌تر جهت شروع زودتر اقدامات غربالگری و پیشگیری اهمیت بالایی دارد.
وی سابقه ابتلا به بیماری التهابی مزمن روده، بی تحرکی و کم تحرکی، افزایش وزن و چاقی، ابتلا به دیابت نوع ۲ (دیابت نوع ۲ بیشتر در سنین بالا و در افراد چاق ایجاد می‌شود)، مصرف سیگار و الکل و رژیم غذایی از جمله مصرف زیاد گوشت قرمز و گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس را از دیگر علل بروز سرطان روده بزرگ است.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان بیان کرد: رژیم غذایی صحیح از جمله پرهیز از مصرف غذا‌های پرچرب (به خصوص چربی حیوانی)، کاهش میزان مصرف گوشت قرمز، افزایش مصرف روزانه میوه و سبزی، داشتن فعالیت بدنی منظم یعنی حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی مانند پیاده روی در ۵ روز از هفته، نکشیدن سیگار، نخوردن الکل، بهترین و مهمترین روش‌های پیشگیری از بروز سرطان است.
نیک سیر گفت: تشخیص سرطان در مراحل اولیه با انجام آزمون‌های غربالگری صورت می‌گیرد و تشخیص زودهنگام با توجه به علایم هشدار دهنده سرطان روده بزرگ نظیر خونریزی دستگاه گوارش تحتانی در یک ماه اخیر، کاهش بیش از ۱۰ درصد وزن بدن در ۶ ماه و یبوست در یک ماه اخیر یعنی درد شکم و احساس پر بودن مقعد پس از اجابت مزاج، است
وی افزود: باید افراد دست کم هر ۲ سال در برنامه تشخیص زودهنگام و غربالگری شرکت کنند همچنین باید به افراد آموزش داد علایم هشداردهنده سرطان روده بزرگ را بشناسند.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: باید به افراد آموزش داد که اگر در فواصل برنامه‌های تشخیص زودهنگام و غربالگری نیز، این علایم را داشتند زودتر مراجعه کنند.
نیک سیر افزود: البته در عین حال باید به افراد آموزش داد که بیشتر افرادی که این علایم را دارند سرطان ندارند، ولی باید بررسی‌های بیشتری انجام دهند.
وی با تاکید بر اینکه افراد دارای سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ باید نسبت به غربالگری اقدام کنند بیان کرد: سابقه فردی شامل سابقه سرطان روده بزرگ و آدنوم روده بزرگ در گذشته و سابقه بیماری التهابی روده بزرگ (IBD) (بیماری کرون یا کولیت اولسروز) است.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: سابقه خانوادگی نیز شامل سابقه سرطان روده بزرگ در فامیل درجه یک نظیر پدر، مادر، برادر، خواهر یا فرزندان و در فامیل درجه شامل عمه، عمو خاله و دایی که در سن زیر ۵۰ سال بروز کرده باشد، است.
نیک سیر ادامه داد: افرادی که هر کدام از سابقه فردی و خانوادگی یاد شده را دارند لازم است برای تعیین سن شروع غربالگری به پزشک مراجعه کنند.
وی با عنوان اینکه غربالگری با هدف جستجوی سرطان در افراد بدون علامت صورت می‌گیرد گفت: از زمانی که اولین سلول‌های غیر طبیعی شروع به رشد به صورت پولیپ می‌کنند ۱۰ تا ۱۵ سال طول می‌کشد تا به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان افزود: تعداد زیادی از بیماران در مراحل اولیه سرطان بدون علامت هستند که با انجام غربالگری می‌توان سرطان‌های روده بزرگ را در مراحل اولیه که بیماری قابل درمان است پیدا کرد، همچنین در برخی از افراد با برداشتن پولیپ‌ها حین کولونوسکوپی، قبل از اینکه شانس بدخیمی پیدا کنند از ابتلا به سرطان پیشگیری می‌شود.
نیک سیر اظهار داشت: تست فیت (FIT) نیز جستجوی خون مخفی در مدفوع به روش ایمونوشیمی است که این تست تحت تاثیر رژیم غذایی قرار نمی‌گیرد این آزمایش در مراکز جامع سلامت و خانه‌های بهداشت انجام می‌شود.
وی اضافه کرد: این تست بین سنین ۵۰ تا ۶۹ سالگی هر ۲ سال یک بار انجام شده و در صورتی که مثبت باشد بیمار جهت انجام کولونوسکوپی ارجاع می‌شود.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان درباره کولونوسکوپ گفت: کولونوسکوپ وسیله آندوسکوپی است که پزشک با استفاده از آن می‌تواند تمام روده بزرگ را مشاهده و برداشت پولیپ‌ها و نمونه برداری از ضایعات مشکوک را در همان مرحله انجام دهد.
نیک سیر بیان کرد: به منظور ارزیابی کامل روده بزرگ، لازم است روده بزرگ به اندازه کافی تمیز و تخلیه شده تا امکان بررسی هر نوع ضایعه مقدور باشد؛ اگر نتیجه کولونوسکوپی طبیعی باشد، نوبت بعدی انجام آن با نظر پزشک سه تا ۱۰ سال بعد است.
وی افزود: اگر سرطان روده بزرگ در مراحل اولیه تشخیص داده شود شانس بهبودی و طول عمر بیماران بیشتر و روش‌های درمانی به کار رفته ساده‌تر و کم عارضه‌تر است.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: روش‌های درمانی شامل جراحی، شیمی درمانی و اشعه درمانی است که بسته به مرحله تشخیص بیماری از یک یا هر سه روش برای درمان استفاده می‌شود.
نیک سیر گفت: پس نمونه برداری و جراحی بیماران، نمونه به پاتولوژی ارسال شده و در صورت مثبت بودن در آمار‌ها ثبت می‌شود؛ افزایش میزان موارد ابتلا به سرطان تنها مختص همدان نبوده بلکه در کشور این روند افزایشی است.
به گزارش ایرنا، روده بزرگ قسمت تحتانی لوله گوارش را تشکیل می‌دهد و از یک لوله عضلانی توخالی تشکیل شده که از قسمت انتهایی روده کوچک شروع شده و در انتها به راست روده (رکتوم) ختم می‌شود و قسمت انتهایی رکتوم به مقعد می‌رسد.
پولیپ رشد غیر طبیعی توده‌های خوش خیم در جدار اعضای بدن است، تبدیل پولیپ به سرطان یک فرایند چند مرحله‌ای است که از تجمع تغییرات ژنتیکی ناشی می‌شود همچنین کارشناسان معتقدند حداقل ۱۰ سال طول می‌کشد تا پولیپ به سرطان تبدیل شود.
بر اساس آمار‌های منتشر شده در رسانه‌ها بجز سرطان پوست، سرطان روده بزرگ سومین سرطان شایع در ایران است. سرطان‌های روده بزرگ اغلب از پولیپ‌های غددی منشا می‌گیرند.
به گفته کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان در غربالگری که سال ۹۵ صورت گرفت ۲۲۸ مورد جدید ابتلا به سرطان روده بزرگ در این استان ثبت شد که از این تعداد ۱۱۸ نفر مرد و ۱۱۰ نفر زن هستند.
دکتر شراره نیک سیر علل بیماری و عوامل افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ در گام نخست را بالا رفتن سن عنوان کرد و افزود: بعد از ۵۰ سالگی شانس ابتلا افزایش می‌یابد.
وی سابقه فامیلی را از دیگر عوامل ابتلا به این بیماری دانست و افزود: در صورت ابتلا یک نفر از بستگان درجه اول و یا ۲ نفر از بستگان درجه دوم، شانس ابتلا ۲ تا ۳ برابر افزایش می‌یابد همچنین در صورت ابتلا یک نفر از بستگان درجه اول که قبل از سن ۵۰ سالگی مبتلا شده باشد شانس ابتلای فرد تا ۴ برابر افزایش می‌یابد.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اظهارداشت: پولیپ غددی به ویژه اگر بزرگ یا متعدد باشند در بروز این بیماری موثر هستند.
نیک سیر درباره نقش سندروم‌های ارثی در بروز سرطان روده بزرگ بیان کرد: پنج تا ۱۰ درصد افرادی که به سرطان روده بزرگ مبتلا می‌شوند نقایص ژنتیک دارند که منجر به بروز سرطان در سنین پایین‌تر می‌شود بنابراین یافتن خانواده‌های دارای نقایص ژنتیک در سنین پایین‌تر جهت شروع زودتر اقدامات غربالگری و پیشگیری اهمیت بالایی دارد.
وی سابقه ابتلا به بیماری التهابی مزمن روده، بی تحرکی و کم تحرکی، افزایش وزن و چاقی، ابتلا به دیابت نوع ۲ (دیابت نوع ۲ بیشتر در سنین بالا و در افراد چاق ایجاد می‌شود)، مصرف سیگار و الکل و رژیم غذایی از جمله مصرف زیاد گوشت قرمز و گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس را از دیگر علل بروز سرطان روده بزرگ است.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان بیان کرد: رژیم غذایی صحیح از جمله پرهیز از مصرف غذا‌های پرچرب (به خصوص چربی حیوانی)، کاهش میزان مصرف گوشت قرمز، افزایش مصرف روزانه میوه و سبزی، داشتن فعالیت بدنی منظم یعنی حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی مانند پیاده روی در ۵ روز از هفته، نکشیدن سیگار، نخوردن الکل، بهترین و مهمترین روش‌های پیشگیری از بروز سرطان است.
نیک سیر گفت: تشخیص سرطان در مراحل اولیه با انجام آزمون‌های غربالگری صورت می‌گیرد و تشخیص زودهنگام با توجه به علایم هشدار دهنده سرطان روده بزرگ نظیر خونریزی دستگاه گوارش تحتانی در یک ماه اخیر، کاهش بیش از ۱۰ درصد وزن بدن در ۶ ماه و یبوست در یک ماه اخیر یعنی درد شکم و احساس پر بودن مقعد پس از اجابت مزاج، است
وی افزود: باید افراد دست کم هر ۲ سال در برنامه تشخیص زودهنگام و غربالگری شرکت کنند همچنین باید به افراد آموزش داد علایم هشداردهنده سرطان روده بزرگ را بشناسند.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: باید به افراد آموزش داد که اگر در فواصل برنامه‌های تشخیص زودهنگام و غربالگری نیز، این علایم را داشتند زودتر مراجعه کنند.
نیک سیر افزود: البته در عین حال باید به افراد آموزش داد که بیشتر افرادی که این علایم را دارند سرطان ندارند، ولی باید بررسی‌های بیشتری انجام دهند.
وی با تاکید بر اینکه افراد دارای سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ باید نسبت به غربالگری اقدام کنند بیان کرد: سابقه فردی شامل سابقه سرطان روده بزرگ و آدنوم روده بزرگ در گذشته و سابقه بیماری التهابی روده بزرگ (IBD) (بیماری کرون یا کولیت اولسروز) است.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: سابقه خانوادگی نیز شامل سابقه سرطان روده بزرگ در فامیل درجه یک نظیر پدر، مادر، برادر، خواهر یا فرزندان و در فامیل درجه شامل عمه، عمو خاله و دایی که در سن زیر ۵۰ سال بروز کرده باشد، است.
نیک سیر ادامه داد: افرادی که هر کدام از سابقه فردی و خانوادگی یاد شده را دارند لازم است برای تعیین سن شروع غربالگری به پزشک مراجعه کنند.
وی با عنوان اینکه غربالگری با هدف جستجوی سرطان در افراد بدون علامت صورت می‌گیرد گفت: از زمانی که اولین سلول‌های غیر طبیعی شروع به رشد به صورت پولیپ می‌کنند ۱۰ تا ۱۵ سال طول می‌کشد تا به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان افزود: تعداد زیادی از بیماران در مراحل اولیه سرطان بدون علامت هستند که با انجام غربالگری می‌توان سرطان‌های روده بزرگ را در مراحل اولیه که بیماری قابل درمان است پیدا کرد، همچنین در برخی از افراد با برداشتن پولیپ‌ها حین کولونوسکوپی، قبل از اینکه شانس بدخیمی پیدا کنند از ابتلا به سرطان پیشگیری می‌شود.
نیک سیر اظهار داشت: تست فیت (FIT) نیز جستجوی خون مخفی در مدفوع به روش ایمونوشیمی است که این تست تحت تاثیر رژیم غذایی قرار نمی‌گیرد این آزمایش در مراکز جامع سلامت و خانه‌های بهداشت انجام می‌شود.
وی اضافه کرد: این تست بین سنین ۵۰ تا ۶۹ سالگی هر ۲ سال یک بار انجام شده و در صورتی که مثبت باشد بیمار جهت انجام کولونوسکوپی ارجاع می‌شود.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان درباره کولونوسکوپ گفت: کولونوسکوپ وسیله آندوسکوپی است که پزشک با استفاده از آن می‌تواند تمام روده بزرگ را مشاهده و برداشت پولیپ‌ها و نمونه برداری از ضایعات مشکوک را در همان مرحله انجام دهد.
نیک سیر بیان کرد: به منظور ارزیابی کامل روده بزرگ، لازم است روده بزرگ به اندازه کافی تمیز و تخلیه شده تا امکان بررسی هر نوع ضایعه مقدور باشد؛ اگر نتیجه کولونوسکوپی طبیعی باشد، نوبت بعدی انجام آن با نظر پزشک سه تا ۱۰ سال بعد است.
وی افزود: اگر سرطان روده بزرگ در مراحل اولیه تشخیص داده شود شانس بهبودی و طول عمر بیماران بیشتر و روش‌های درمانی به کار رفته ساده‌تر و کم عارضه‌تر است.
کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: روش‌های درمانی شامل جراحی، شیمی درمانی و اشعه درمانی است که بسته به مرحله تشخیص بیماری از یک یا هر سه روش برای درمان استفاده می‌شود.
نیک سیر گفت: پس نمونه برداری و جراحی بیماران، نمونه به پاتولوژی ارسال شده و در صورت مثبت بودن در آمار‌ها ثبت می‌شود؛ افزایش میزان موارد ابتلا به سرطان تنها مختص همدان نبوده بلکه در کشور این روند افزایشی است.
