دکتر ثمیله نوربخش
یک متخصص کودکان درباره تاثیر ویروس اومیکرون در کودکان گفت: سویه جدید مانند سویه‌های قبلی بیشتر گریبان کودکان و افرادی که واکسن نزده اند را میگیرد دقیقا برعکس چهار ماه گذشته که بزرگسالان واکسینه نشده بودند و شیوع ویروس در بین آن‌ها بیشتر بود، ولی اکنون با وجود واکسینه شدن بزرگسالان، کرونای خیلی خفیفی میگیرند، ولی در کودکان علامت بیشتر بروز میکند، ولی خوشبختانه علائم در کودکان نسبت به بزرگسالان کمتر است یعنی مسائلی مانند درگیری ریه یا مرگ و میر کمتر است.
بدکتر ثمیله نوربخش، متخصص کودکان و فوق تخصص ریه در گفتگو با خبرنگار شفقنا زندگی در پاسخ به این سوال که ویروس اومیکرون چقدر می‌تواند کودکان را مورد تهدید قرار دهد؟ اظهار داشت: از نظر طریقه انتقال فرقی با کرونای کلاسیک ندارد، ولی تا جایی که مطلع هستم در ایران هنوز شناسایی نشده است یا هنوز درباره آن خبر نداده اند، ولی اگر هم وجود داشته باشد مانند کرونا بیشتر گریبان کودکان و افرادی که واکسن نزده اند را میگیرد دقیقا برعکس چهار ماه گذشته که بزرگسالان واکسینه نشده بودند و شیوع ویروس در بین آن‌ها بیشتر بود، ولی اکنون با وجود واکسینه شدن بزرگسالان کرونای خیلی خفیفی میگیرند، ولی در کودکان علامت بیشتر بروز میکند، ولی خوشبختانه علائم در کودکان نسبت به بزرگسالان کمتر است یعنی مسائلی مانند درگیری ریه یا مرگ و میر کمتر است.
وی افزود: در بچه‌های قبل از دوازده سال هنوز کرونا دیده میشود، زیرا بالای دوازده سال واکسینه شدند، اما زیر این سنین مانند کودکانی که دبستان یا مهدکودک می‌روند مبتلا می‌شوند و ممکن است چند نفر هم در خانواده درگیر شوند که با توجه به سن آن‌ها شدت و ضعف خود را دارد. اومیکرون هم جدا از این نخواهد بود و طبق گزارش کشور‌های خارجی، شدت این ویروس زیاد‌تر نیست، اما قدرت سرایت بیشتری دارد.
موارد التهابی در کودکان بیشتر است و ممکن است تا ده روز ابتلا به کرونا علائمی نداشته باشند و بعد از آن علائم التهابی را بروز دهند که منجر به بستری و درمان شود.
دکتر نوربخش درباره مهم‌ترین علائم اومیکرون اظهار داشت: به طور کلی علائم کرونا یکسان است، اما گاهی علائم گوارشی شایع‌تر است، ولی در حال حاضر علائم سرماخوردگی، تب خفیف، بی اشتهایی به کرونا معطوف است.
وی در خصوص اینکه تست کرونا برای کودکان رایج نیست؟ گفت: تست معمولا برای تشخیص است، ولی وقتی میبینیم در یک خانواده چند نفر درگیر هستند و علائم مشابه دارند به تست نیازی نیست. فرم‌های خفیف درمان خاصی ندارند پس ارزش تست دادن هم ندارند. در خصوص بزرگسالان که ممکن است درگیری ریه داشته باشند تست برای اطمینان یافتن خوب است تا از دارو‌های وریدی برای آن‌ها استفاده شود. در فرم‌های خفیف برای کودکان که اصلا از تست استفاده نمیشود مگر برای گروه‌های پرخطر یا آن‌هایی که شدت بیماری برای آن‌ها بالاست که کار به بستری شدن بکشد، زیرا باید در محیطی ایزوله شوند و از آن‌ها تست گرفته میشود. در غیر این صورت اغلب موارد کرونای کودکان سرپایی است و نیازی به تست تشخیصی سریع نیست.
این متخصص کودکان در خصوص اینکه در کودکان تشخیص سرماخوردگی و کرونا چگونه ممکن است؟ تصریح کرد: از علائم بالینی خیلی قطعی نمیشود تشخیص داد، ولی ویروس آنفولانزا نسبت به دیگر ویروس‌ها به کرونا شباهت بسیاری دارد، ولی طول مدت آنفولانزا کوتاه‌تر است و تفاوت‌های جزئی دارد. ویروس‌های دیگر هنوز آنقدر فعال نیستند و به جز آنفولانزا که درمان دارد، درمان خاصی ندارند و گذرا هستند و خود به خود بهبود پیدا می‌کنند. ولی خطاب به بیماران میگوییم که کرونا هم نوعی سرماخوردگی است و خوشبختانه در اغلب کودکان خفیف است.
وی در مورد اینکه دارو‌ها و روند درمان کرونا هم مشابه سرماخوردگی است؟ گفت: درمان‌ها علامتی است. مثلا اگر گرفتگی بینی باشد شستشوی بینی و بخور گرم توصیه میشود، اگر تب باشد داروی تب بر تجویز میشود و کرونا درمان قطعی ندارد مگر در موارد شدید و درگیری ریه که شاید دارو‌های وریدی مانند رمدیسیویر موثر باشد.
دکتر نوربخش در خصوص اینکه آیا واکسن برای زیر دوازده سال توصیه میشود و این که چرا واکسیناسیون این سنین متوقف شده؟ آیا شما توصیه میکنید کودکان زیر دوازده سال هم واکسینه شوند؟ اظهار داشت: کودکان حساس‌تر هستند و بعضی از واکسن‌ها که تحقیقات بالینی کامل بر روی آن‌ها صورت نگرفته است وارد چرخه شدند مانند سینوفارم و برکت که زمانی نگذشته بود تا عوارض خود را نشان دهند. کودکان هر چه کوچک‌تر باشند، از لحاظ ساختار ژنتیکی و تغییراتی که ایجاد خواهد شد گروه حساس تری هستند؛ بنابراین باید با دقت بیشتری رفتار شود. فایزر در کشور‌های دیگر برای کودکان تزریق میشود و در ایران هم باید مطالعاتی صورت بگیرد تا مطمئن شوند که حداقل بر روی حیوانات عوارضی ندارد و بعد به کودکان تزریق شود.
وی ادامه داد: بایستی اصول آکادمیک تحقیقات، همان طور که اول بر روی حیوان و سپس بر روی انسان است طی شود و در دراز مدت عوارض آن بررسی شود، زیرا سنین پایین‌تر گروه حساس تری هستند. ممکن است در آینده مجبور به این کار شوند با جهش‌هایی که ویروس پیدا میکند مانند اومیکرون و اگر شیوع و گسترش زیادی داشته باشد، مجبور باشند تا بدون مطالعات بالینی کافی از این واکسن‌ها استفاده کنند. هزینه فایده هر کاری را باید سنجید؛ مثلا زمانی که مرگ و میر تا حد زیادی بود خیلی از واکسن‌هایی که تست نشده بود را تزریق کردند و به طور واضحی شاهد کاهش میزان مرگ و میر بودیم، ولی برای توقف چرخه‌ی ویروس، کنترل جمعیت جوانان که در کشور ما اکثریت را تشکیل داده اند سخت‌تر و در نتیجه ریشه کن کردن ویروس هم سخت‌تر است. باید دید که رفتار سویه‌های جدید جهش یافته چگونه است و آیا فایده‌ای دارد که این واکسن‌ها برای سنین پایین هم تزریق شود علیرغم این که زمان زیادی از آن نگذشته و عوارض مشخص نیست، بنابراین در شرایط اضطرار است که تایید میشود و در غیر این صورت واکسن‌های دیگر پروسه‌های طولانی تری را طی کردند تا به تایید جهانی رسیدند.
بدکتر ثمیله نوربخش، متخصص کودکان و فوق تخصص ریه در گفتگو با خبرنگار شفقنا زندگی در پاسخ به این سوال که ویروس اومیکرون چقدر می‌تواند کودکان را مورد تهدید قرار دهد؟ اظهار داشت: از نظر طریقه انتقال فرقی با کرونای کلاسیک ندارد، ولی تا جایی که مطلع هستم در ایران هنوز شناسایی نشده است یا هنوز درباره آن خبر نداده اند، ولی اگر هم وجود داشته باشد مانند کرونا بیشتر گریبان کودکان و افرادی که واکسن نزده اند را میگیرد دقیقا برعکس چهار ماه گذشته که بزرگسالان واکسینه نشده بودند و شیوع ویروس در بین آن‌ها بیشتر بود، ولی اکنون با وجود واکسینه شدن بزرگسالان کرونای خیلی خفیفی میگیرند، ولی در کودکان علامت بیشتر بروز میکند، ولی خوشبختانه علائم در کودکان نسبت به بزرگسالان کمتر است یعنی مسائلی مانند درگیری ریه یا مرگ و میر کمتر است.
وی افزود: در بچه‌های قبل از دوازده سال هنوز کرونا دیده میشود، زیرا بالای دوازده سال واکسینه شدند، اما زیر این سنین مانند کودکانی که دبستان یا مهدکودک می‌روند مبتلا می‌شوند و ممکن است چند نفر هم در خانواده درگیر شوند که با توجه به سن آن‌ها شدت و ضعف خود را دارد. اومیکرون هم جدا از این نخواهد بود و طبق گزارش کشور‌های خارجی، شدت این ویروس زیاد‌تر نیست، اما قدرت سرایت بیشتری دارد.
موارد التهابی در کودکان بیشتر است و ممکن است تا ده روز ابتلا به کرونا علائمی نداشته باشند و بعد از آن علائم التهابی را بروز دهند که منجر به بستری و درمان شود.
دکتر نوربخش درباره مهم‌ترین علائم اومیکرون اظهار داشت: به طور کلی علائم کرونا یکسان است، اما گاهی علائم گوارشی شایع‌تر است، ولی در حال حاضر علائم سرماخوردگی، تب خفیف، بی اشتهایی به کرونا معطوف است.
وی در خصوص اینکه تست کرونا برای کودکان رایج نیست؟ گفت: تست معمولا برای تشخیص است، ولی وقتی میبینیم در یک خانواده چند نفر درگیر هستند و علائم مشابه دارند به تست نیازی نیست. فرم‌های خفیف درمان خاصی ندارند پس ارزش تست دادن هم ندارند. در خصوص بزرگسالان که ممکن است درگیری ریه داشته باشند تست برای اطمینان یافتن خوب است تا از دارو‌های وریدی برای آن‌ها استفاده شود. در فرم‌های خفیف برای کودکان که اصلا از تست استفاده نمیشود مگر برای گروه‌های پرخطر یا آن‌هایی که شدت بیماری برای آن‌ها بالاست که کار به بستری شدن بکشد، زیرا باید در محیطی ایزوله شوند و از آن‌ها تست گرفته میشود. در غیر این صورت اغلب موارد کرونای کودکان سرپایی است و نیازی به تست تشخیصی سریع نیست.
این متخصص کودکان در خصوص اینکه در کودکان تشخیص سرماخوردگی و کرونا چگونه ممکن است؟ تصریح کرد: از علائم بالینی خیلی قطعی نمیشود تشخیص داد، ولی ویروس آنفولانزا نسبت به دیگر ویروس‌ها به کرونا شباهت بسیاری دارد، ولی طول مدت آنفولانزا کوتاه‌تر است و تفاوت‌های جزئی دارد. ویروس‌های دیگر هنوز آنقدر فعال نیستند و به جز آنفولانزا که درمان دارد، درمان خاصی ندارند و گذرا هستند و خود به خود بهبود پیدا می‌کنند. ولی خطاب به بیماران میگوییم که کرونا هم نوعی سرماخوردگی است و خوشبختانه در اغلب کودکان خفیف است.
وی در مورد اینکه دارو‌ها و روند درمان کرونا هم مشابه سرماخوردگی است؟ گفت: درمان‌ها علامتی است. مثلا اگر گرفتگی بینی باشد شستشوی بینی و بخور گرم توصیه میشود، اگر تب باشد داروی تب بر تجویز میشود و کرونا درمان قطعی ندارد مگر در موارد شدید و درگیری ریه که شاید دارو‌های وریدی مانند رمدیسیویر موثر باشد.
دکتر نوربخش در خصوص اینکه آیا واکسن برای زیر دوازده سال توصیه میشود و این که چرا واکسیناسیون این سنین متوقف شده؟ آیا شما توصیه میکنید کودکان زیر دوازده سال هم واکسینه شوند؟ اظهار داشت: کودکان حساس‌تر هستند و بعضی از واکسن‌ها که تحقیقات بالینی کامل بر روی آن‌ها صورت نگرفته است وارد چرخه شدند مانند سینوفارم و برکت که زمانی نگذشته بود تا عوارض خود را نشان دهند. کودکان هر چه کوچک‌تر باشند، از لحاظ ساختار ژنتیکی و تغییراتی که ایجاد خواهد شد گروه حساس تری هستند؛ بنابراین باید با دقت بیشتری رفتار شود. فایزر در کشور‌های دیگر برای کودکان تزریق میشود و در ایران هم باید مطالعاتی صورت بگیرد تا مطمئن شوند که حداقل بر روی حیوانات عوارضی ندارد و بعد به کودکان تزریق شود.
وی ادامه داد: بایستی اصول آکادمیک تحقیقات، همان طور که اول بر روی حیوان و سپس بر روی انسان است طی شود و در دراز مدت عوارض آن بررسی شود، زیرا سنین پایین‌تر گروه حساس تری هستند. ممکن است در آینده مجبور به این کار شوند با جهش‌هایی که ویروس پیدا میکند مانند اومیکرون و اگر شیوع و گسترش زیادی داشته باشد، مجبور باشند تا بدون مطالعات بالینی کافی از این واکسن‌ها استفاده کنند. هزینه فایده هر کاری را باید سنجید؛ مثلا زمانی که مرگ و میر تا حد زیادی بود خیلی از واکسن‌هایی که تست نشده بود را تزریق کردند و به طور واضحی شاهد کاهش میزان مرگ و میر بودیم، ولی برای توقف چرخه‌ی ویروس، کنترل جمعیت جوانان که در کشور ما اکثریت را تشکیل داده اند سخت‌تر و در نتیجه ریشه کن کردن ویروس هم سخت‌تر است. باید دید که رفتار سویه‌های جدید جهش یافته چگونه است و آیا فایده‌ای دارد که این واکسن‌ها برای سنین پایین هم تزریق شود علیرغم این که زمان زیادی از آن نگذشته و عوارض مشخص نیست، بنابراین در شرایط اضطرار است که تایید میشود و در غیر این صورت واکسن‌های دیگر پروسه‌های طولانی تری را طی کردند تا به تایید جهانی رسیدند.
